Cremai(-reiau)
Galeopsis tetrahit
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Ourtigo(-reialo).
Noms en français : Galéopsis tétrahit, Ortie royale.
Descripcioun :Planto peludo e drecho de l'an que trachis dins li prado umido di relarg mountagnous. La baso di péu èi roundo e la cambo èi gounflo souto li nous. Li fueio, óupousado, soun bèn verdo emé li bord denta. Li flour soun blanco mai o mens tacado de roso o toutalamen roso.
Usanço :Planto vertuouso que sougno lou tussi, saro li plago e ajudo à pissa. En Poulougno, li fueio èron manjado cuecho e servido emé de tartiflo, de farino de civado emé de la o de burre.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galeopsis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 22 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mountagno mejano
- Basso mountagno
- Colo
- Prado umido
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galeopsis tetrahit L., 1753
Coutèu
Gladiolus italicus
Iridaceae
Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.
Nom en français : Glaïeul des moissons.
Descripcioun :Sara baiado dins quàuqui tèms.
Usanço :Sara peréu escricho dins quàuqui tèms.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 1,2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Champ
- Ermas
- Vigno
- Óuliveto
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus italicus Mill., 1768